Madencilik
Bursa doğal kaynak zenginiBursa'da çok sayıda maden yatağı,
yatırımcıların ilgisini bekliyor. Termik
santrallar için 130 milyon ton linyit
var. Enerji yatırımları için de rüzgar
ve güneş haritaları yayımlandı.
Dursun EROĞLU
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'in Bursa'da 2,4 milyon ton yeni linyit rezervi bulunduğunu açıklaması ve girişimcileri enerji yatırımlarına davet etmesi, dikkatleri madenler ile güneş, rüzgar ve termal su kaynaklarına çevirdi.
Bursa, rüzgar enerjisinde önemli bir potansiyele sahip. Çevre kirliliğine neden olan baca gazlarının arıtılması durumunda linyit yatakları da yeni termik santralları çalıştırabilecek rezervi barındırıyor.
EKOhaber'in araştırmasına göre, Bursa birçok değerli maden yataklarının üzerinde bulunuyor. Çin rekabeti nedeniyle Uludağ'ın zirvesindeki Volfram madenlerinin kaderine terkedilmesi, yatırımcıları madene yatırım yapmaktan caydırdı. Bursa'da maden deyince bir süredir insanların aklına sadece mermer geliyor. Maden son dönemde önemli ihracat kalemleri arasına girdi.
Dünyada hammadde fiyatlarının olağanüstü artışına rağmen yatırımcıların madenlerle ilgilenmemesi ilginç bir durum olarak dikkat çekerken, Bakan Hilmi Güler, Bursa'da ilk kez kentin rüzgar ve güneş haritalarını işadamlarına gösterdi ve “Enerjinin pahalı olmasından şikayet ediyorsanız, buyrun kendi elektriğinizi kendiniz üretin. Haritaları hazırladım, kilovatına 10 sent alım garantisi hazır. Bu yatırımları Bakan olarak ben yapacak değilim” diyerek işadamlarını yatırıma çağırdı.
Biz de bu çerçevede, Bursa'nın maden yataklarına, bu yatakların potansiyellerine, termal su, güneş ve rüzgar kaynaklarına ilişkin en yeni bilgileri derledik.
Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı Bursa İli Maden ve Enerji Kaynakları raporuna göre, Bursadaki maden rezervleri şunlar:
Altın: İnegöl'deki Sülüklügöl bölgesi. tenürü, tonda 3,027 gram, rezervi ise 19 bin 846 ton.
Antimuan: Yine İnegöl Sülüklügöl sahasında. Halen 14 bin 400 ton rezerv var.
Bakır-Kurşun-Çinko: İnegöl'ün Hayriye ve Saadet Köyleri ile Kocaköprüdere bölgesi. Görünür rezerv 150 bin ton.
Bor: Mustafakemalpaşa'nın Kestelek sahasında yüzde 45 tenöre sahip yaklaşık 7,1 milyon ton görünür bor rezervi bulunuyor.
Krom: Orhaneli, Harmancık vs. il genelinde 281 krom yatağı var. Toplam 2,7 milyon ton rezerv var.
Mermer: Karacabey Seyran Köyü, Mustafakemalpaşa'nın Güvem-Soğucak köylerinde, Gemlik-Orhangazi bölgesinde.
Nikel: Orhaneli-Yapköydere, Hamamdere, Meryemkıran sahalarında yüzde 1-4 tenürlü, rezerv yaklaşık 100 bin ton.
Feldispat: Orhaneli Yeşiller köyünd. Tenörü yüzde 3,5-7,5.
Manyezit: Mustafakemalpaşaın Söğütalan ve Orhaneli Topukköy' bölgesi. Tenörü yüzde 46.
Kalsit: Keles Gököz köyü-Harmanlar sırtı mevkiinde, tenörü yüzde 99, rezervi de yaklaşık 48 bin ton.
Manganez: Orhaneli Dedeler, Akçasaz, Yukarı Demirler, Demirler; Gemlik Armutlu, Inegöl Yenice, Keles Gelemiç, Mudanya Dağtarla, Çepni ve Akbıyık sahalarındaki manganez yataklarında tenör yüzde 18-54 aralığında.
Moliben: Kozbudaklar, Akpınar, Gelemişteki yataklarda tenör yüzde 1.6-2.7 oranında.
Volfram: Uludağ Oteller bölgesine yakın bir yerde. Tenörü yüzde 0,44. Rezerv 6,7 milyon ton.
Asbest: Orhaneli Kumlugedik, Sülüklü, Dombayuçtu, Terce, Ortadere, Pürhassalık, Harmancık sahalarında yüzde 2-5 tenörlü, 300 bin ton rezerv var.
Jips: Gemlik Adliye ve Hamidiye köyleri. Rezerv bin ton.
Kaolen: Mustafakelampaşa Mineviz köyünde. Rezerv 10 milyon ton.
Talk: Karacabey Şahmelek, Kurşunlu; Orhaneli Dağgüney, Topuk, Göynükbelen, Dombayuçtu, Çobankaldırımı, Pürhasan yataklarında tenör oranı yüzde 53-56. Rezerv 8 bin ton.
Linyit: Bursa'da toplam 130 milyon 437 bin ton linyit rezervi var. Linyit yatakları rezervlerine göre Keles Harmanalan, Keles Davutlar, Mustafakelampaşa Devecikonağı, Soğukpınar, Orhaneli Gümüşpınar 1 ve Gümüşpınar 2, Çivili 1 ve 2, Sağırlar 1 ve 2.
Jeotermal: Bursa'da termal su Osmanlı dönemine ait "tapu"larla sahiplenilmiş durumda. Bu yüzden de açılacak yeni sondajlar hem mevcut su kaynaklarının yatağını tahrip etme potansiyeline sahip hem de mevcut su kullanıcılarının tepkisini çekiyor. Bursa'nın turizm açısından hamam-kaplıca olmaktan modern SPA'ya, sağlık turizmine sıçramasına yönelik tesis inşaat ve projeleri var. Ancak şimdi Bursa Valiliği, yeni sondajlar açarak termal su çıkarmayı ve suyu kentin ısıtılmasında kullanmayı hedefleyen, ayrıntıları netleşmeyen bir girişim başlattı. Sondajların MTA'nın kontrolünde yapılması güven vermekle birlikte yakın geçmişte İTÜ'nün hazırladığı raporlarda, jeolojik yapı gereği açılacak yeni sondajların yeni su kaynağı ortaya çıkarmayacağı, sadece mevcut kaynakların yönünü değiştireceği, bu nedenle de sorun yaratacağı doğrultuda tespitlere yer verilmişti.
Çekirge Armutlu: Sıcaklık 35-82 derece, debi saniyede 15,8 litre, potansiyeli enerji olarak 3,8 MWt.
Çekirge Kaynarca: Debi 20,18 litre/saniye, sıcaklığı 34,5-50 derece. Enerji potansliyeli 1,23 MWt.
Orhangazi Keramet: Debi 53 litre/saniyelik, sıcaklık 31 derece. İnegöl Oylat: Sıcaklık 30-40 derece, debi 33 litre/saniye. Enerji üretme potensiyeli 1,1 MWt. Gemlik Terme: Sıcaklık 36 derece, debi saniyede 33 litre. Enerji potansiyeli 0,14 MWt.
